Noord-Chili en Paaseiland

Ruige, verlaten landschappen oefenen een sterke aantrekkingskracht op mij uit. Toen ik jaren geleden in Bolivia over de zoutvlakte van Uyuni naar de grens met Chili reisde, nam ik mij voor om ooit het gebied aan de andere kant van de grens te ontdekken. En zo combineerde ik in het voorjaar van 2016 een bezoek aan het noorden van Chili met Paaseiland.

Santiago de Chile

De Chileense hoofdstad ligt tussen de Andes en het kustgebergte. Vanaf veel plekken in de stad kun je de besneeuwde toppen van de Andes zien, in de winter een populair skigebied voor welgestelde Chilenen en reizigers uit het buurland Brazilië. Nadeel van de ligging tussen twee gebergtes is dat er vaak smog in het dal hangt.

Santiago kent diverse opkomende wijken. Heel gezellig is Lastarria, een wijk met fijne hotels en straatjes met terrassen en goede restaurants. Hier eet men ook buiten als het wat minder warm is, gewoon met de jas aan. Ook sfeervol is de Mercado Central, de centrale markt. Hier worden vooral veel verse vis en zeevruchten verkocht, die je ook kunt eten in de restaurants die aan de buitenrand van de markt zijn gebouwd. Supervers en extra lekker in combinatie met een Chileense witte wijn.

Het historisch centrum van Santiago is gemakkelijk te voet te verkennen. Opmerkelijk in het zakendistrict zijn de Cafes con Piernas, wat Koffie met Benen betekent. En dan niet in de betekenis van coffee to go. De benen behoren namelijk niet tot degene die de koffie consumeert, maar die deze serveert: de dames achter de bar dragen minuscule minirokjes en schoenen met enorme hakken!

Chili heeft een roerige recente geschiedenis, waar je in Santiago op veel plekken aan wordt herinnerd. In het centrum bevindt zich het Palacio de la Moneda, het presidentieel paleis. Oorspronkelijk was dit het muntgebouw, dat verklaart de naam ‘het Paleis van het Geld’. Schuin tegenover dit gebouw staat het standbeeld van Salvador Allende, de president die werd vermoord tijdens een staatsgreep van het leger van generaal Pinochet, die vervolgens regeerde tot 1990.

Even buiten de stad in de richting van de kust liggen mooie wijngaarden met overnachtingsmogelijkheden, die ook leuk zijn voor een lunch met een rondleiding. Ik bezocht Matetic in de Casablanca Vallei, waar wijn op biologisch-dynamische wordt verbouwd. Een aanrader (en de wijnen zijn in Nederland te koop).

San Pedro de Atacama

Van Santiago de Chile vlieg ik in ruim twee uur naar Calama, toegangspoort tot de Atacama woestijn en de omliggende spectaculaire landschappen in het noorden van Chili. Ik logeer drie nachten in Tierra Atacama, een fantastische eco-lodge waar je verblijft op basis van volpension en ook alle excursies bij de prijs inbegrepen zijn. Een goed concept, uiteraard wel met een bijbehorend prijskaartje.

Dezelfde dag kan ik meteen al mee met een excursie naar de zoutvlaktes, de Chaxa lagune die onderdeel is van Los Flamencos National Reserve en waar drie soorten flamingo’s voorkomen. De rit leidt door een prachtig verlaten landschap met een achtergrond van besneeuwde vulkaantoppen. Er zijn niet bijzonder veel flamingo’s bij de lagune, maar toch zie ik er enkele tientallen, plus wat andere vogelsoorten (ik was er in april). Op de terugweg wordt een stop gemaakt bij het dorpje Toconao.

’s Avonds word ik verrast door een van de vele indrukwekkende aspecten van Tierra Atacama: wat is het eten hier goed! Een menu van drie gangen met keuze uit de heerlijkste gerechten en bijbehorende wijnen. Jammer dat ik vanwege de hoogte (ongeveer 2400 meter) op mijn eerste dag hier weinig eetlust heb en uit ervaring weet dat ik voorzichtig aan moet doen met wijn.

Op de tweede dag van mijn verblijf maak ik ’s morgens een tocht naar de Valle de la Luna. SCHIT-TE-REND! Een van de meest spectaculaire landschappen die ik ooit heb bezocht. De leegte, de rode aarde, het grijze en gele zand van de duinen, diepe kloven, grillige rotspartijen, het uitzicht op de woestijn en in de verte de vulkanen. Adembenemend!

Na een heerlijke lunch wordt mij de adem op een andere wijze benomen, tijdens een stoere tocht op een mountainbike. Van prima kwaliteit en met goede versnellingen. Samen met een gids doorkruis ik diverse stroompjes voordat we de Garganta del Diablo bereiken, de Keel van de Duivel kloof. We fietsen door deze indrukwekkende kloof. Gelukkig draag ik een helm, ik moet er niet aan denken mijn hoofd hier te stoten.

’s Avonds doe ik mee aan een Star Gazing excursie. Nu was het tijdens mijn verblijf precies volle maan, dus dan zijn de sterren minder goed zichtbaar, al zagen we er meer dan genoeg en konden we behalve de maan ook Mars heel goed zien.

Dag drie: ’s morgens een wandeling in de regio Guatín, een niet te zware route door een mooi landschap die eindigt bij warmwaterbronnen. ’s Middags een paardrijtocht. Eerst een stukje door het dorpje en daarna de woestijn in. Omdat we met drie geoefende ruiters zijn, gaan we helemaal los. We gaan zo hard in rengalop het duin op dat de tranen uit mijn ogen lopen. Wat een adrenaline rush!

Dag vier: om zes uur op voor een bezoek aan de geisers van El Tatio. Ik heb geluk dat ik hier april ben, want in andere maanden komt de zon eerder op en is het vertrek al om vier uur. We waren gewaarschuwd tegen de kou, dus ik draag zo ongeveer alle kleding die ik bij me heb: thermo-ondergoed, fleece trui, bodywarmer en natuurlijk sjaal, muts en handschoenen. Die heb ik ook allemaal wel nodig, maar eigenlijk maar voor een half uurtje. Daarna komt de zon langzaam door en warmt het op. Eerlijk gezegd vond ik het landschap rond de geisers nog mooier dan de geisers zelf, al zijn die hoge stoompluimen in het licht van de opkomende zon natuurlijk heel mooi. Het was de combinatie van het stoom en gebubbel van de geisers en warmwaterbronnen en de besneeuwde vulkanen die de meeste indruk op mij maakte.

Valparaíso

Aan de kust op ongeveer 112 kilometer ten noordwesten van Santiago de Chile ligt de havenstad Valparaíso. De stad is ‘gebouwd op 42 heuvels’, al weet niemand of dit aantal daadwerkelijk klopt. De baai omringd met heuvels vol vrolijk gekleurde huizen biedt een schilderachtige aanblik. Bij helder weer zie je in de verte de besneeuwde toppen van de Corillera de los Andes. In het verleden was Valparaíso een belangrijke doorvoerhaven. Na de opening van het Panamakanaal in 1914 raakte de stad in verval, tot de laatste decennia veel artiesten en andere creatievelingen hun intrek namen in het historische gedeelte van Valparaíso, dat sindsdien een wedergeboorte heeft ondergaan. Dit deel van de stad behoort sinds 2002 tot het UNESCO Werelderfgoed.

Het historisch gedeelte van de stad is ontzettend leuk, vooral de wijken Allegre en Conceptión. De nauwe straten en steegjes staan vol met kleurige oude gebouwen die dienen als woning, winkel, boutique hotel of horecagelegenheid. Gebouwen zijn versierd met muurschilderingen of graffiti. Het is een plek om lekker te verdwalen in de wirwar van straatjes. De hoogteverschillen in dit deel van de stad kun je overbruggen door steile trappen te beklimmen, of gebruik te maken van de rammelende funiculares (kabelbanen).

In Valparaíso bevindt zich ook La Sebastiana, een van de voormalige woningen van Pablo Neruda, de Chileense schrijver-dichter en winnaar van de Nobelprijs voor de Literatuur. Met een audiosysteem kun je op eigen tempo door het huis van vijf etages lopen, dat is ingericht met bijzondere kunstobjecten. Een leuk uitje tijdens een verblijf in Valparaíso.

Paaseiland

Op 4,5 uur vliegen van Santiago de Chile ligt Paaseiland. Het is ongeveer net zo groot als Texel. Maar hoewel Texel in 2016 door de Lonely Planet in de top 10 van Europese bestemmingen werd geplaatst, is Paaseiland écht wereldberoemd. Wie kent niet de foto’s van de Moai beelden op het eiland? Ik verblijf drie nachten op het eiland en bekijk de beroemde beelden van dichtbij.

De beelden werden uit vulkanisch gesteente gehakt in een steengroeve op het zuidoostelijke deel van het eiland. Je kunt er ook liggende en onafgewerkte beelden zien. Als je daarnaast staat en ook het deel van het beeld ziet dat onder de grond terecht komt, dringt het pas goed door hoe groot deze beelden zijn. Op het eerste gezicht lijken het namelijk stenen hoofden, maar in feite zijn de Moai torso’s met buitenproportioneel grote hoofden. Het grootste beeld was 10 meter hoog en woog 75 ton.

Van de 887 bekende Moai op Paaseiland is het rijtje van ‘De Vijftien’ bij Ahu Tongariki het bekendst. Dit fotogenieke gezelschap staat in vele reisgidsen en op websites. Op Paaseiland kun je verder leuke fietstochten maken, wandelen, paardrijden (maar wel op een traditioneel zadel van hout, dus dat ritje heb ik overgeslagen) en met een brommer het eiland verkennen.

Tips

• Het noorden van Chili is het hele jaar goed toegankelijk. Een bezoek kan gecombineerd worden met Patagonië, maar het noorden van Chili is eigenlijk al een reisbestemming op zich.

• Verblijf niet te kort in San Pedro de Atacama, want er is ontzettend veel te zien in deze omgeving.

• Neem goede kleding mee voor de tocht naar El Tatio en voor de koude avonden en ochtenden. Overdag is de zon heel sterk, dus draag ook een hoedje of pet en gebruik zonnebrand met een hoge beschermingsfactor.

• Liefhebbers van sterrenkijken adviseer ik om hun verblijf in de Atacama woestijn goed te plannen, zodat de omstandigheden optimaal zijn. Vermijd de volle maan.

• Overweeg om zelf te rijden. Dat heb ik deze keer niet gedaan omdat ik in mijn eentje op reis was. Met een reispartner zou ik zeker per huurauto hebben gereisd.

• Op zondag is het mogelijk om een kerkdienst bij te wonen op Paaseiland. Een bijzondere ervaring, al was het alleen maar om de lokale bevolking te zien, die afstamt van de Polynesiërs.

• Geen tip, wel een weetje: Paaseiland dankt haar naam aan de Nederlandse zeevaarder Jacob Roggeveen, die hier op Paaszondag in 1722 aan land ging.

• Het serviceniveau op Paaseiland ligt wat lager dan in Chili. Het is goed om hier rekening mee te houden.