Beren kijken in Katmai National Park

Het is september 2019 en als onderdeel van een avontuurlijke rondreis door Alaska, bereid ik mij voor op een verblijf in Katmai National Park. Gisteren ben ik in Anchorage aangekomen en vandaag ga ik vroeg uit de veren voor mijn binnenlandse vlucht naar King Salmon, waar ik het laatste stukje verder zal reizen met een watervliegtuig. Ik verblijf de komende twee nachten in Brooks Lodge nabij de gelijknamige waterval, die Alaska’s beste plek is om bruine beren te spotten in hun natuurlijke omgeving. Ik heb er zin in!

Op de weegschaal

Omdat er in het watervliegtuigje maar 10 kilo bagage per persoon mee mag, laat ik de rest van mijn spullen achter in het hotel in Anchorage. Daar haal ik het later wel weer op. In september kun je in Alaska allerlei weersomstandigheden treffen en natuurlijk moeten er bergschoenen en een goede camera met statief mee, dus de 10 kilo is al snel bereikt. Bij het inchecken worden alle passagiers en bagage gewogen.

In het relatief kleine toestel waarmee we van Anchorage naar King Salmon vliegen, tel ik zo snel 48 zitplaatsen. Die worden gevuld met avontuurlijke reizigers die zich later over de bear lodges in Katmai National Park zullen verspreiden. Na een bumpy ride van ongeveer een uur komen we aan in King Salmon en volgt een korte transfer naar het luchthavengebouw van de watervliegtuigen. In een schoolbus!

Beren op de webcam

In het luchthavengebouw maken we alvast kennis met de beren van Katmai. Via een webcam is een verbinding met de iconische Brooks Falls, waar bruine beren op zalm vissen. Op het grote scherm zien we drie beren door het water waden. Leuk om te zien, maar natuurlijk liever in het echt. Dat duurt echter nog even, want door de harde wind is het vliegschema ontregeld. Drie watervliegtuigjes brengen gasten van de lodge terug naar King Salmon en nemen vervolgens nieuwe gasten mee die kant op. Met enkele uren vertraging vertrekken wij alsnog naar Brooks Lodge. Als je naar Alaska reist, dien je sowieso flexibel te zijn. Weersomstandigheden hebben in deze afgelegen staat de regie. Moet je niet moeilijk over doen.

Brooks Lodge

Na ruim twintig minuten vliegen kunnen we Brooks Lodge zien liggen aan de oever van een groot meer. Ons watervliegtuig maakt een soepele landing en drijft daarna rustig naar het strand. Over de drijvers van het vliegtuigje komen wij met droge voeten aan. Na aankomst krijgen we eerst een uitgebreide briefing over hoe je je dient te gedragen in ‘bear country’.  Er wordt veel verteld, maar dit onthoud ik in ieder geval: DO NOT RUN! Eventuele etenswaren uit je bagage worden door de lodge in bewaring genomen, zodat je in het nationale park straks niet (onbedoeld) een berenlokker wordt met je mueslirepen, chocolade of appeltje in je rugzak.

De eerste beer gespot

Na de briefing volgt een oriëntatie door het kamp, een beetje onwennig omdat je er rekening mee houdt dat je een beer kunt tegenkomen. Er leven er ongeveer vijftig in het nationale park en ze houden zich op bij de rivieren om te kunnen vissen. Wanneer we het restaurant bereiken, krijgen we een seintje dat er inderdaad een beer in de buurt is. Voorzichtig lopen we naar het strand, waar een jonge bruine beer langs de vloedlijn kuiert. We zijn nog niet eens een uur in het nationale park en de eerste beer is al gespot (zie foto)! Dat belooft veel goeds.

Rustieke houten cabins

Ik reis met vrienden en wij verblijven met z’n vieren in een van de rustieke houten cabins. Er staan twee stapelbedden met voldoende dekens, de verwarming doet het goed en de cabin heeft een eigen badkamer met douche en wc. Best comfortabel, ik was ingesteld op een meer spartaans onderkomen.

Naar de waterval

Spullen in de cabin gezet, deur goed op het berenslot en daar gaan we, het nationale park in. Met de instructies in ons achterhoofd zetten we koers naar de waterval. Het eerste stuk lopen we over een verhoogd wandelpad boven de rivier en een deel moerasland. Op dit traject zijn diverse hekken, dus hier ben je als wandelaar veilig. Onder ons zien we in de rivier de rode zalmen zwemmen en dat is de reden dat hier zoveel beren leven. Deze sockeye zalm is van nature grijs, maar wordt knalrood wanneer deze gaat paaien en dat is precies wat de zalm hier komt doen.

Nu opletten

Na het laatste hek is het opletten geblazen, want vanaf nu bevinden wij ons in bear territory. Een beer valt je echt niet zomaar aan, maar je moet hem niet laten schrikken. Dus volgen wij het advies om onderweg met elkaar te praten zodat de beren ons horen aankomen. Na ongeveer 20 minuten lopen, grotendeels over een wandelpad door het bos, komen we aan bij houten loopbruggen. Die splitsen zich uiteindelijk in twee routes, die allebei leiden naar een platform waar je uitzicht hebt op de rivier en de waterval.

Leren vissen

Een van de eerste beren die wij bij de waterval zien is nog jong en heeft het vissen nog niet goed onder de knie. De beren zitten aan de bovenkant van de ongeveer twee meter hoge waterval en hopen daar de zalmen te onderscheppen die tegen de waterval omhoog springen. De zalmen zijn op weg naar hun geboorteplek, waar zij zullen paaien en daarna sterven. Dan is hun circle of life rond. Tenzij ze eerder in de bek van een beer belanden. De jonge beer zit met zijn bek open te wachten tot er een zalm in springt. Dat blijkt niet de beste tactiek.

Veel beren

De platforms bieden goed zicht op de rivier en de waterval en zo kun je ook de beren goed zien. We tellen soms makkelijk zes tot acht beren tegelijk. Het zijn bruine beren. Het is dezelfde soort als de grizzly, maar omdat ze langs de kust leven worden ze bruine beer genoemd. Vanaf ongeveer 160 kilometer landinwaarts wordt dezelfde soort in Alaska ‘grizzly’ genoemd. Zo te zien verdragen de beren elkaars gezelschap goed, er geen concurrentie voor voedsel want er is zalm in overvloed. Wel is er duidelijk een rangorde. De sterkste beren eisen namelijk de beste plekken bij de waterval op. Zodra zij er aan komen, maken de jongere beren plaats. Sommige beren zitten boven of naast de waterval, sommige zitten eronder. Op alle plekken lukt het de beren om zalm te vangen.

747

Na een smakelijke lunch in de lodge (in buffetvorm en aan lange tafels, samen met de andere gasten) keren we terug naar de waterval. Er zijn nog steeds beren aan het vissen. Op een bepaald moment komt er een enorme beer van de beboste oever naar beneden, de rivier in. De kleinere beren gaan aan de kant, deze beer heeft duidelijk autoriteit. Hij neemt positie in de waterval in en blijft er uren zitten. Af en toe hapt hij een zalm naar binnen, schijnbaar zonder inspanning. Een ranger vertelt ons dat deze beer als bijnaam 747 heeft, zoals het vliegtuig. Het is inderdaad de grootste beer van het nationale park. Zo te zien heeft deze beer meer dan voldoende vet om straks zijn winterslaap goed door te komen.

Gezellig tafelen

Na een dag vol beren schuiven we voor het avondeten aan bij een stel vriendelijke Amerikanen en volgt een geanimeerd gesprek. In dit soort lodges kom je veelal leuke, avontuurlijke reizigers tegen en is een leuk gesprek snel aangekoopt. Na het eten leren we tijdens een lezing genaamd ‘track, signs and scat’ van alles over het gedrag van de beren en hoe je de sporen die ze achterlaten kunt interpreteren. Daarna kijk je met andere ogen naar een boom die als krabpaal is gebruikt.

Meer beren

Na een stevig ontbijt lopen we de volgende ochtend en middag opnieuw naar de waterval om de vissende beren te bekijken. We maken weer talloze foto’s en filmpjes. Ook zijn we inmiddels dapper genoeg om een stuk het park in te wandelen, waar we onderweg twee spelende jonge beren tegenkomen. We kunnen ze in alle rust gadeslaan, zonder andere bezoekers om ons heen. De beren komen best dichtbij, maar trekken zich niets van ons aan. Later komen we ze opnieuw tegen bij de riviermonding. En ook bij de watervliegtuigjes bij de lodge wandelen af en toe beren voorbij. 

Voorrecht

Na twee overnachtingen en een ervaring rijker stappen we de laatste ochtend weer in het watervliegtuig voor de terugreis. Ik vond het een voorrecht om mij in het leefgebied van de beren te bevinden. Urenlang hebben wij de beren kunnen observeren op de platforms bij de waterval. Dat wij ook bij de lodge onderweg af en toe beren tegenkwamen, was een extra bonus. Mijn korte verblijf in Brooks Lodge moest zeer ver vooruit gepland worden en er hangt een stevig prijskaartje aan (waarbij ook de retourvlucht vanuit Anchorage en het laatste stukje per watervliegtuig is inbegrepen), maar dat is het dubbel en dwars waard!

Tips en weetjes

• Bear lodges hebben een beperkte capaciteit (Brooks Lodge heeft 16 kamers) en het seizoen om beren te spotten loopt van april tot en met oktober. Het is daarom verstandig om ongeveer een jaar van tevoren al uw overnachting in dit soort lodges te reserveren en de rest van uw reis om deze overnachtingen heen te plannen.
• De zalmentrek begint in Katmai National Park in medio of eind juni, wanneer de vissen de Stille Oceaan verlaten en landinwaarts zwemmen, het zoete water van de rivieren in. De zalmen paaien van augustus tot en met oktober. Al deze maanden zijn goed geschikt om beren te spotten.
• In juli geldt een minimum verblijf van drie nachten. De overige maanden kennen geen restricties.
• Er leiden geen wegen naar Brooks Lodge. De enige manier om er te komen is per watervliegtuig.
• Behalve beren maak je in Katmai National Park ook kans om elanden, rendieren, vossen, wolven, lynxen, otters, bevers, marters, stekelvarkens en andere diersoorten te spotten, alsmede vele vogelsoorten.
• Er is geen Wifi in Brooks Lodge. Geniet ervan!